Bir Hastalık, Birçok Yüz: Depresyonun Yaşlara Göre Seyri

Depresyon çoğu zaman üzüntü duygusunun ön planda olduğu, tek tip bir ruhsal durum gibi düşünülmektedir. Halbuki depresyon belirtileri ve depresyonun ifade biçimleri yaşa göre belirgin olarak farklı seyretmektedir .

Bebeklik döneminden ergenliğe kadar uzanan süreçte çocukların duygusal dünyaları gelişirken, depresyon da kendini her yaşta farklı şekillerde kendini gösterir. Depresyon kimi zaman sessiz bir geri çekilme olarak görülür, kimi zaman da öfke patlamaları ya da bedensel yakınmalarla ortaya çıkabilir. Depresyonun birden çok yüzü vardır ve bu yüzleri doğru tanımak, erken fark etmek hem çocuk hem de ailesi için oldukça önem arz etmektedir.

Bebek ve Çocuklarda Depresyonu Gözden Kaçırmayın!

Birçok anne- baba için bebeklikte ya da yürümeye başlayan çocukta depresyon gelişeceğini düşünmek zordur fakat düşünülenin aksine bebeklerde dahi depresyon görülebilir.

Bebek ve çocuklarda ise depresyonun görünümü yaşa ve gelişimsel düzeye göre oldukça değişkenlik gösterebilir.

Bebeklik Döneminde Depresyon

Sağlıksız yaşanan ayrılma deneyimi bebeklerde depresyon gelişmesinde çok önemlidir.

Bebeklik dönemindeki depresyonun başlıca belirtileri sosyal olarak içe çekilme ve çevreye olan ilgide azalmadır. Aşırı sessiz kalma, hareketlerde azalma, iştahta azalma, karşılıklı etkileşimde azalma, ilgi paylaşımında azalma, mutsuz yüz ifadesi ve sosyal gülümsemede azalma gibi belirtiler bebeklik dönemi depresyonunda görülebilmektedir.

Erken Çocukluk (Okul Öncesi) Döneminde Depresyon

Okul öncesi bir çocukta 2 haftadan daha uzun süren sinirlilik, oyunlardan zevk alamama, oyuna katılımda azalma varlığı okul öncesi çocuklarda depresyon belirtisi açısından önemlidir. Ayrıca okul öncesi depresyon belirtileri gösteren çocuklarda oyunlarında suçluluk temaları, kötümser temalar görmek, oyun sırasında coşku olmayışı, ayrıca uyku-iştah sorunları, kabuslar, çeşitli kaygılar, yaşından daha çocuksu davranışlarda artış, anneden ayrılamama, karın ağrısı gibi süreğen bedensel belirtiler gözlenebilir.

Çocukluk Döneminde (Okul Dönemi) Depresyon

Bu çocuklarda, akran ilişkilerinde sorunlar, akademik başarıda düşmeler, ani başlayan odaklanma zorlukları, okuldan kaçma, kavgacılık, çeşitli öfke kontrol zorlukları, baş ağrısı/karın ağrısı gibi bedensel şikayetler, çiş/kaka kaçırma, intihar düşüncesi görülebilir.

Ergenlik Döneminde Depresyon

Ergenlik döneminde gözlenen depresyon, kasırga gibi esebildiği gibi sessiz sedasız da ilerleyebilir. Ergenlik dönemi depresyonunda melankolik duygudurum, öfke nöbetleri, ders başarısında düşme okuldan/evden kaçma, uyku-iştah değişiklikleri, kendine zarar verme davranışları, intihar düşünceleri görülebilmektedir.

Ergenlik döneminde duygusal iniş çıkışlar oldukça sık olarak gözlenir. Bu belirtiler ile depresyonun önemli bir farkı depresyonda bu belirtiler daha uzun sürelidir ve bu durum ergenin hayatını pek çok alanda olumsuz yönde etkiler.

Depresyon çocuk ve ergenlerde sık, tekrarlayıcı, kronik bir seyir izleyebilir. Çocuk ve ergenlerinin sosyal, duygusal, bilişsel becerilerini ve aile ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir. Çocuk ve ergenlerde depresyon tedavi edilmediğinde ileriki yıllarda madde kullanımı, adli problemler, olumsuz yaşam olaylarına maruziyet, çeşitli fiziksel hastalıklar, akademik ve iş hayatında başarısızlık, sosyal ve aile hayatlarında problemler gözlenebilir. Depresif bozukluk çocuk ve ergenlerde ne kadar erken saptanıp tedavi edilirse, gelecekte depresif şikayetler ve bunun uzun dönem sonuçlarına maruz kalma düzeyi o kadar azalacaktır.

Depresyon bir hastalıktır!

Depresyon, hayat kalitesini bozan ve yeti yitimine sebep olan önemli bir hastalıktır. Çok şükür ki tedavisi de mevcuttur.

Her Çocuk "Biriciktir"!

Her çocuk, kendi öznelliği içinde biriciktir. Bu nedenle duygusal yaşantılar ve psikolojik tepkiler de çocuğa özgüdür. Depresyon, tek bir nedene bağlı olmayan; biyolojik, psikolojik ve çevresel pek çok faktörün birleşimiyle gelişen çok boyutlu bir süreçtir.

Her çocuğun risk profili de farklıdır. Aynı belirtiler her çocukta aynı anlama gelmeyebilir. Bu nedenle değerlendirme yapılırken çocuğun bireysel özellikleri muhakkak göz önünde bulundurulmalıdır.

Depresyon belirtilerinin erken fark edilmesi, uygun destek kanallarının ve tedavi planının hazırlanması, depresyon belirtileri gösteren bir çocuğun ruh sağlığını koruma açısından kritik önem taşır. Eğer bir çocuk veya ergen depresyon belirtileri gösteriyorsa, bir uzman desteği almak en doğru ve sağlıklı adımdır.